Co to jest biegunka i jak ją rozpoznać?

Biegunka, czyli inaczej rozwolnienie, charakteryzuje się częstym oddawaniem luźnych lub wodnistych stolców. Zwykle towarzyszy jej uczucie nagłej potrzeby wypróżnienia. Częstość wypróżnień jest większa niż zazwyczaj, a stolec ma zmienioną konsystencję. Może być spowodowana różnymi czynnikami i trwać od kilku godzin do kilku tygodni. Ważne jest, aby odróżnić jednorazowe rozluźnienie stolca od stanu, który definiujemy jako biegunka.

Najczęstsze przyczyny rozwolnienia

Przyczyn biegunki może być wiele. Często jest to efekt infekcji wirusowych, takich jak rotawirusy lub norowirusy, które szczególnie atakują dzieci. Zakażenia bakteryjne, na przykład salmonellą lub E. coli, również mogą wywołać rozwolnienie. Inne możliwe przyczyny to zatrucie pokarmowe, alergie pokarmowe, nietolerancje laktozy lub glutenu, a także stres. Niektóre leki, np. antybiotyki, mogą zaburzać naturalną florę bakteryjną jelit i prowadzić do biegunki.

Objawy towarzyszące biegunce

Oprócz częstych, luźnych stolców, biegunce mogą towarzyszyć inne objawy. Należą do nich bóle brzucha, skurcze jelit, nudności, wymioty, gorączka, osłabienie i uczucie ogólnego rozbicia. Długotrwała biegunka może prowadzić do odwodnienia, co objawia się suchością w ustach, zawrotami głowy, rzadszym oddawaniem moczu i ogólnym osłabieniem.

Kiedy szukać pomocy medycznej przy biegunce?

Zazwyczaj biegunka ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni. Jednak w niektórych sytuacjach konieczna jest konsultacja z lekarzem. Należy skontaktować się z lekarzem, jeśli biegunce towarzyszy wysoka gorączka, krew w stolcu, silne bóle brzucha, objawy odwodnienia, lub jeśli biegunka utrzymuje się dłużej niż kilka dni. Szczególnie ważne jest, aby monitorować stan dzieci i osób starszych, ponieważ są one bardziej narażone na powikłania związane z odwodnieniem.

Domowe sposoby na złagodzenie biegunki

W przypadku biegunki kluczowe jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Należy pić dużo płynów, takich jak woda, elektrolity, herbaty ziołowe (np. rumiankowa) i buliony. Unikać należy napojów słodkich i gazowanych, ponieważ mogą one nasilać objawy. Ważna jest również lekkostrawna dieta. Polecane są kleiki ryżowe, sucharki, banany i gotowane warzywa. Należy unikać potraw tłustych, smażonych, pikantnych i ciężkostrawnych. Probiotyki mogą pomóc w odbudowie naturalnej flory bakteryjnej jelit.

Zapobieganie biegunce – higiena przede wszystkim

Przestrzeganie zasad higieny jest kluczowe w zapobieganiu biegunce. Należy regularnie myć ręce, szczególnie przed jedzeniem i po skorzystaniu z toalety. Ważne jest również dbanie o higienę przygotowywania posiłków, dokładne mycie owoców i warzyw oraz unikanie spożywania nieświeżej żywności. W podróży do krajów o niskim standardzie sanitarnym należy zachować szczególną ostrożność, pić tylko wodę butelkowaną i unikać spożywania surowych owoców i warzyw.

Biegunka u dzieci – co robić?

Biegunka u dzieci wymaga szczególnej uwagi, ze względu na szybkie ryzyko odwodnienia. Należy regularnie podawać dziecku płyny, najlepiej elektrolity przeznaczone dla dzieci. W przypadku niemowląt należy kontynuować karmienie piersią lub podawać mleko modyfikowane, chyba że lekarz zaleci inaczej. Starsze dzieci powinny jeść lekkostrawne posiłki. Należy monitorować stan dziecka i w razie pogorszenia się samopoczucia skonsultować się z lekarzem.